Tết Nguyên đán cận kề, mọi hoạt động mua sắm đã diễn ra ngay từ thời điểm này. Thậm chí, bưởi thắp hương cho ngày rằm, ông Công ông Táo hay Tết âm lịch cũng phải đặt trước cả tháng mới có hàng đẹp.
Cẩn thận trong chuyện thờ cúng, nên năm nào chị Hương Quỳnh (Nguyễn Trãi, Hà Nội) cũng đều phải đặt trước bưởi để bày ban thờ thần tài vào dịp Tết. Mỗi lần đặt, chị đều mua 20 quả để vừa thắp hương, vừa biếu bố mẹ 2 bên.
Vài năm gần đây, chị Quỳnh đều dùng bưởi đỏ tiến vua để thắp hương dịp Tết. Tuy nhiên, loại bưởi đỏ tiến vua trồng 29 năm ở Tuyên Quang thì luôn phải đặt trước.
Bởi theo chị Quỳnh, bưởi đỏ trên thị trường rất nhiều. Nhưng phải qua 1 mối quen thân thiết thì mới mua được loại bưởi từ vườn cây 29 năm.
“Cây bưởi già lâu năm sẽ cho ra trái tròn đều, màu đỏ cờ rất đẹp mắt. Bày lên ban thờ dịp Tết nhìn sẽ ấm cúng, mà lại có ý nghĩa mang tới may mắn”, chị Quỳnh nói.
Tìm chị Hải Anh (Thanh Xuân, Hà Nội), một mối buôn chuyên cung cấp bưởi đỏ tiến vua dịp Tết thì được biết, ngay cả dân buôn muốn mua bưởi từ vườn 29 năm cũng phải đặt trước từ tháng 10 âm lịch.
Chị Hải Anh cho biết, bưởi bắt đầu đậu quả từ tầm tháng 3 - 4 âm lịch. Nhưng khi quả bắt đầu lên màu đỏ thì thương lái đã phải lên tận Tuyên Quang để vào vườn đếm quả.
“Cách ước lượng giá trị vườn sẽ dựa vào số quả đạt từ 7 lạng trở lên, cứ thế nhân với giá để thanh toán với chủ vườn. Tuy nhiên, bưởi cũng phải đạt chất lượng tốt, quả đỏ đều, da mịn, đều quả”, chị Hải Anh cho biết.
Khách hàng thường thích bưởi có trọng lượng khoảng 900g, nên quả nặng hơn thường bán chậm. Còn với quả bé 400 - 600g, các lái buôn thường phải đổ buôn cho các thương lái thu mua theo container đi miền Nam.
Cuối năm, dân buôn bưởi như chị Hải Anh hay anh Hải Hoàng (Khâm Thiên, Hà Nội) thường phải chuẩn bị hàng nhiều nhất vào dịp 23 âm lịch (Ngày ông Công ông Táo) và dịp Tết Nguyên đán. Do đó, trước những ngày này khoảng một tuần, anh Hoàng đã phải thuê xe lên tận Hàm Yên (Tuyên Quang) để cắt bưởi.
“Tôi phải thuê xe mất 3 triệu đồng và thuê cả người hái bưởi đi theo. Nhưng mỗi lần mua cũng chỉ được khoảng 3 nghìn quả. Do hàng ít, vườn nào to thì được 2 nghìn quả, vườn nhỏ chỉ vài trăm. Không những thế, các thương lái cũng đã tranh nhau đặt mua từ sớm, nên nếu không có quan hệ trước thì không đủ bưởi mà trả cho khách”, anh Hoàng nói.
Hiện giá bưởi đỏ tiến vua Tuyên Quang trên thị trường đang vào khoảng 350 nghìn đồng/cặp to, 220 nghìn đồng/cặp bé. Thế nhưng, số lượng không có nhiều nên người mua đều phải đặt trước.