Liên kết chuỗi giá trị đồng bằng, tăng cường hội nhập thị trường

Diễn đàn năm nay có cách nhìn,  tiếp cận nhằm thay đổi nền nông nghiệp từ “tư duy sản xuất” sang “tư duy kinh tế” theo tinh thần Nghị quyết 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển ĐBSCL bền vững thích ứng biến đổi khí hậu và xu thế thị trường. Diễn đàn Mekong Connect 2019 được kỳ vọng sẽ xây dựng được chuỗi kết nối để gia tăng giá trị và phát triển bền vững cho ngành sản xuất nông sản vùng ĐBSCL, trong đó TP Cần Thơ được xác định là vị trí trung tâm kết nối của mạng lưới liên kết ABCD Mekong.

Phát huy lợi thế mạng lưới liên kết

Diễn đàn Mekong Connect - CEO forum là diễn đàn thường niên dành cho doanh nhân, nhà quản lý chính quyền, các chuyên gia trong, ngoài nước và các đối tượng có mối quan tâm, lợi ích liên quan đến ĐBSCL. Diễn đàn ra đời từ sáng kiến của mạng lưới liên kết ABCD Mekong (An Giang, Bến Tre, Cần Thơ và Đồng Tháp) phối hợp cùng Hội doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao (DN HVNCLC), Câu lạc bộ Doanh nghiệp dẫn đầu của Việt Nam (LBC) tổ chức. Đây được coi là một trong những diễn đàn lớn nhất khu vực ĐBSCL mà Hội DN HVNCLC phối hợp tổ chức. Xuyên suốt từ năm 2015 đến nay, Diễn đàn Mekong Connect mỗi lần tổ chức đều cố gắng có những nội dung thiết thực với các chủ đề: Đẩy mạnh chuỗi liên kết vì sự phát triển bền vững (năm 2015); Tìm cơ trong nguy (năm 2016); Phát triển tài nguyên bản địa với sức mạnh công nghệ (năm 2017).

Mekong Connect 2019 với chủ đề “Liên kết chuỗi giá trị đồng bằng, tăng cường hội nhập thị trường”, nhiều nội dung sẽ được chia sẻ tại diễn đàn. Tại diễn đàn, phiên thảo luận chung, các chuyên gia cung cấp tổng quan về kinh tế và thương mại, đặc biệt với sự tham dự của Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn với bài thuyết trình “Bối cảnh hội nhập kinh tế Thế giới và kinh tế nông nghiệp ĐBSCL”. Bên cạnh đó, 4 phiên thảo luận nhóm diễn ra song song, thảo luận các chủ đề: Nâng giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản đồng bằng; bắt mạch xu hướng thị trường, định hướng cho nông sản đồng bằng; ứng dụng công nghệ để kết nối chuỗi giá trị và liên kết khởi nghiệp và phát triển trên nền tài nguyên bản địa. Được nhận định là vị trí trung tâm kết nối của vùng ĐBSCL, TP Cần Thơ tham gia chủ đề “Bắt mạch xu hướng thị trường, định hướng cho nông sản đồng bằng”; tỉnh An Giang chủ đề “Ứng dụng công nghệ - kết nối chuỗi giá trị, giảm rủi ro cho nông sản”; tỉnh Bến Tre chủ đề “Liên kết khởi nghiệp và phát triển trên nền tài nguyên bản địa”; tỉnh Đồng Tháp chủ đề “Nâng giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản đồng bằng”.

Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (HVNCLC) lý giải về chọn địa phương chủ trì tại các phiên thảo luận, chẳng hạn trong liên kết ABCD Mekong, Cần Thơ được xem là cửa ngõ kết nối toàn cầu, có điều kiện tốt đóng vai trò chủ lực trong liên kết. Do đó, Cần Thơ chọn chủ trì phiên thảo luận “Bắt mạch xu hướng thị trường, định hướng cho nông sản đồng bằng”. Đối với tỉnh Đồng Tháp, lợi thế là chế biến các sản phẩm nông sản, đồng thời lãnh đạo Tỉnh ủy và UBND tỉnh miệt mài tìm tòi, thúc đẩy khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp, dù là doanh nghiệp siêu nhỏ đi tiếp thị sản phẩm của mình nên đề tài “Nâng giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản đồng bằng” chắc chắn sẽ có nhiều kinh nghiệm. Với tỉnh Bến Tre và An Giang, việc phụ trách chủ đề của phiên thảo luận cũng dựa trên thế mạnh của địa phương.

Kết nối để  bền vững

Quan điểm của Mekong Connect là kết nối. Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội DN HVNCLC, cho biết: trước khi tổ chức diễn đàn, Ban Tổ chức có tổ chức 2 buổi hội thảo bàn về 2 vấn đề được quan tâm nhất gồm: Nâng giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản đồng bằng và Công nghệ hỗ trợ kinh tế nông nghiệp. Tại 2 hội thảo, các từ khóa được các địa phương quan tâm nhiều nhất là: kết nối, bền vững và công nghệ. Từ thực tế đó, tại Diễn đàn Mekong Connect 2019, các chủ đề đưa ra thảo luận sẽ phân tích xoay quanh các vấn đề của 3 từ khóa trên. Tại diễn đàn, các địa phương sẽ giới thiệu các mô hình sản xuất nông sản sạch; các mô hình liên kết chuỗi giá trị, giảm rủi ro cho nông sản; đẩy mạnh thương mại hóa cho nông sản; bàn về áp dụng công nghệ đi vào cuộc sống như thế nào... Chẳng hạn như mô hình Cantho Farm tại TP Cần Thơ, đã gắn kết sản xuất bền vững, sản xuất hữu cơ, sản xuất an toàn với thị trường, giáo dục; tỉnh Bến Tre với mô hình dạy sản xuất rau hữu cơ trong trường học... Bền vững mang yếu tố rất quan trọng của ĐBSCL là thay đổi cách làm nông nghiệp, làm sao chuyển từ làm sản xuất nông nghiệp dựa trên hóa chất thay bằng sản xuất dựa trên sự an toàn, sinh học, công nghệ nhằm bảo vệ sức khỏe và môi trường cho người sản xuất và tiêu dùng...

So với 3 kỳ tổ chức trước, Diễn đàn Mekong Connect 2019 có nhiều nét mới. Đó là chương trình  khởi động từ giữa tháng 8-2019, với sự tham gia của 5 nhóm công tác của các tỉnh và Hội DN HVNCLC tham gia xây dựng nội dung Diễn đàn. LBC và Hội DN HVNCLC chuẩn bị các khâu hậu cần, triển lãm. Trước khi Mekong Connect 2019 diễn ra, mỗi tỉnh trong ABCD Mekong nhận nghiên cứu, chuẩn bị đề tài, sau đó gom lại, in thành báo cáo của chủ đề chung và mỗi tỉnh cũng sẽ trình bày đề dẫn cho 4 nhóm thảo luận tại diễn đàn. Trong quá trình chuẩn bị, đã tổ chức các tọa đàm, gặp gỡ với chuyên gia và doanh nghiệp liên quan chủ đề để chuẩn bị thiết thực cho diễn đàn. Sau diễn đàn, sẽ tiếp tục thực hiện một số dự án hỗ trợ thiết thực cho doanh nghiệp và nông dân của ABCD Mekong và các tỉnh ĐBSCL theo yêu cầu. Tham dự chuyên đề triển lãm tại Mekong Connect 2019, gian hàng TP Cần Thơ với chủ đề “Nông nghiệp và Du lịch” với các nội dung giới thiệu về: Lễ hội bánh Dân gian Nam Bộ; Giải chạy marathon di sản Cần Thơ; mô hình Cantho Farm; hệ thống thông tin nghiên cứu thị trường.

Ông Trương Quang Hoài Nam, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, cho rằng, muốn nâng cao giá trị gia tăng, đẩy mạnh thương mại hóa nông sản thì phải dự báo, nắm bắt được xu hướng thị trường để định hướng sản xuất, chế biến nông sản; quá trình thương mại hóa đó cũng cần phải ứng dụng công nghệ trong tất cả các công đoạn từ sản xuất đến lưu thông và chính điều đó cần đến sự ra đời và phát triển của các doanh nghiệp mới để khai thác tốt hơn nguồn tài nguyên bản địa. Có thể nhận thấy, qua quá trình chia sẻ thông tin và phân tích xu hướng phát triển qua các kỳ diễn đàn, các hoạt động liên kết đã được chú trọng hơn rất nhiều và hiển hiện nhất là các hoạt động liên kết trong phát triển du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng. Nhóm ABCD Mekong chỉ là tác nhân thúc đẩy quá trình liên kết, hợp tác và chia sẻ thông tin, kinh nghiệm đến cộng đồng, tạo lập diễn đàn để các ý tưởng, mô hình được trình bày và chia sẻ chứ không phải chính quyền địa phương đưa ra mô hình, ý tưởng cho các doanh nghiệp. Sức sáng tạo của doanh nghiệp là vô cùng lớn, chúng tôi chỉ tìm cách khai thông nó mà thôi.